Dzisiaj Dzień Sołtysa. Obchodzimy go 11 marca. Najciekawsze jest to, że nikt nie zna jego genezy, a to znaczy, że to święto powstało spontanicznie, z potrzeby serca.
Przypomnijmy jakie obowiązki należą do sołtysów. Przede wszystkim, to właśnie sołtys reprezentuje swoją wieś, a nawet więcej wsi, bo sołectwo może się składać na przykład z dwóch.
To sołtys zwołuje wiejskie zebranie i realizuje uchwały rady gminy dotyczące jego sołectwa. Uchwały te przybliża reszcie mieszkańców. Ma też obowiązek uczestniczenie, chociaż nie ma prawa głosu, w posiedzeniach rady gminy.
Bywa również na posiedzeniach komisji rady, w przypadku, gdy omawiane są sprawy jego sołectwa.
Współcześni sołtysi, to także osoby integrujące mieszkańców i dbające o ich komfort i wygodę codziennego życia, ale też o estetykę wsi.
Co widać wyraźnie w ostatnich latach, kiedy wsie wypiękniały, bo niejedna sięgnęła po fundusze unijne. Powstają z nich place zabaw, boiska, siłownie zewnętrzne.
Nasze wsie dbają też o swoje świetlice i organizują mnóstwo imprez, z których teraz, w dobie pandemii, trzeba było zrezygnować.
Wierzymy jednak, że kiedyś wrócą takie imprezy jak chociażby tradycyjne dożynki, czy wiejskie festyny, na które zjeżdżają się ludzie ze wszystkich stron.
Bo gdzie indziej można spróbować pysznych potraw przygotowanych przez stowarzyszenia, czy koła gospodyń wiejskich? Gdzie kupić rękodzieło upiększające nasze domy?
W tych wszystkich wydarzeniach, rola sołtysa jest nieoceniona. Ale i w akcjach charytatywnych, kiedy ktoś z mieszkańców potrzebuje pomocy.
Warto wspomnieć, że sołtys w średniowieczu bywał też sędzią wiejskim. Brał więc na siebie poważny obowiązek. Podejrzewamy, że i teraz nieoficjalnie, niejeden sołtys staje się rozjemcą w sporach mieszkańców.
A to z racji autorytetu, bo przecież taki musi mieć każdy z sołtysów, skoro mieszkańcy powierzają mu tą szczególną funkcję.
Chociaż w czasach średniowiecza chodziło raczej o sędziowanie w sprawach opłat, podatków i przymusowych służebności. Sołtys ściągał wtedy należności od chłopów na rzecz możnowładcy i sprawował nadzór nad osadnictwem i lokacją wsi.
Lojalny wobec feudalnego pana, miał z tego tytułu przywileje, takie jak niższy wymiar dziesięciny, czy prawo do posiadania własnych chłopów, zakładania stawów i polowania, czy prowadzenia młyna i warsztatu rzemieślniczego. Takie to były czasy.
I jeszcze taka ciekawostka z wikipedii na temat tego urzędu: "Od początku XIII do połowy XIV wieku urząd sołtysa był dziedziczony przez najstarszego męskiego potomka. W XIV wieku proponowano, by z sołtysów uczynić odrębną warstwę społeczną. Ich znaczenie społeczne i ekonomiczne było względnie mocne, a bywało częstym zjawisko przenoszenia się sołtysów lub ich dzieci do stanu rycerskiego. Potencjał sołtysów bywał na tyle silny, że ekonomicznie przewyższali czasem drobne rycerstwo (...)."
W 1954 roku sołtysów zastąpiono pełnomocnikami gromadzkiej rady narodowej, ale tylko na 4 lata, bo już w 1948 roku funkcję sołtysów przywrócono.
Byli wtedy pośrednikami między mieszkańcami wsi a gromadzką radą narodową, a po 1973 roku pośrednikami między mieszkańcami wsi a gminną radą narodową ale także naczelnikiem gminy.
Teraz, po zmianie ustrojowej, sołtys jest organem wykonawczym sołectwa, jako jednostki pomocniczej gminy. Jest wybierany przez zebranie wiejskie. Jego działalność wspiera rada sołecka.
W Polsce jest ponad 40 tysięcy sołtysów. Kobiety stanowią ponad 30 procent.
Wszystkim sołtysom życzymy dużo zdrowia i satysfakcji z wypełniania swojej szczególnej misji.
lub
Wszystkim sołtysom życzymy dużo zdrowia i satysfakcji z wypełniania swojej szczególnej misji.
lub
Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Dodaj komentarz Odśwież
Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez