Działacze „Solidarności” Jan Łukasik i Jerzy Karwowski - to postaci, o których postawie w latach komunizmu należy pamiętać. Mówili „nie” w czasach, kiedy bezpieczniej było milczeć. Uhonorowano ich Krzyżem Wolności i Solidarności.
Jana Łukasika z Mławy i Jerzego Karwowskiego z Unierzyża – działaczy NSZZ „Solidarność”, odznaczono Krzyżem Wolności i Solidarności (nadawanym przez Prezydenta RP na wniosek IPN) w rocznicę stanu wojennego 13 grudnia 2017 r. Uroczystość odbyła się w Centrum Edukacyjnym im. Janusza Kurtyki „Przystanek Historia” w Warszawie. Mieszkańcy powiatu mławskiego znaleźli się w gronie 57 działaczy opozycyjnych, którym takie odznaczenie nadano.
Krzyże Wolności i Solidarności wręczał prezes IPN dr Jarosław Szarek. W okolicznościowym przemówieniu podkreślał zasługi opozycjonistów. Przypomniał komunistyczne realia, czasy w których sprzeciw wobec władzy mógł kosztować utratę zdrowia i życia, szczególnie podczas stanu wojennego. – Państwo powiedzieli wtedy „nie”, to był wybór moralny – aby nie kłamać i nie pobrudzić się tym złem, jakim był system komunistyczny – powiedział podczas uroczystości prezes IPN Jarosław Szarek. Wspomniał też o działaniach IPN w celu upamiętnienia „Solidarności” - jako wolnościowego ruchu, który w czasach komunizmu przepełnił serca Polaków nadzieją na wolność.
To nie pierwsze wyróżnienie opozycjonistów z naszego terenu. Wcześniej Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych uhonorował ich odznaką działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych. Jan Łukasik i Jerzy Karwowski znaleźli się wtedy w gronie 4800 osób w Polsce tak uhonorowanych.
Krzyże Wolności i Solidarności wręczał prezes IPN dr Jarosław Szarek. W okolicznościowym przemówieniu podkreślał zasługi opozycjonistów. Przypomniał komunistyczne realia, czasy w których sprzeciw wobec władzy mógł kosztować utratę zdrowia i życia, szczególnie podczas stanu wojennego. – Państwo powiedzieli wtedy „nie”, to był wybór moralny – aby nie kłamać i nie pobrudzić się tym złem, jakim był system komunistyczny – powiedział podczas uroczystości prezes IPN Jarosław Szarek. Wspomniał też o działaniach IPN w celu upamiętnienia „Solidarności” - jako wolnościowego ruchu, który w czasach komunizmu przepełnił serca Polaków nadzieją na wolność.
To nie pierwsze wyróżnienie opozycjonistów z naszego terenu. Wcześniej Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych uhonorował ich odznaką działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych. Jan Łukasik i Jerzy Karwowski znaleźli się wtedy w gronie 4800 osób w Polsce tak uhonorowanych.
Jan Łukasik 9 października 1980 r. był przewodniczącym komitetu strajkowego podczas akcji protestacyjnej w Zakładach Mięsnych w Mławie. Następnie wybrano go przewodniczącym komitetu założycielskiego NSZZ „Solidarność” oraz komisji zakładowej w zakładach mięsnych. Po wprowadzeniu stanu wojennego kontynuował działalność związkową. Zajmował się m.in. kolportowaniem nielegalnych wydawnictw w Mławie. Wielokrotnie zatrzymany. - 31 sierpnia 1982 r. trafiłem na przesłuchanie, w rocznicę powstania „Solidarności”. O godzinie 8 rano zabrali mnie prosto z pracy. Myśleli, że mam zamiar zorganizować strajk. Gdy następnym razem zostałem zatrzymany złożyli mi ofertę wyjazdu za granicę, pod groźbą, bez możliwości powrotu. Usłyszałem: „Jak się panu tu nie podoba to my wszystko panu załatwimy”. Nie ugiąłem się. Wielu innych pojechało. Wrócili po 1989 r. Nikogo nie osądzam. To były ciężkie czasy – opowiada Jan Łukasik.
Jerzy Karwowski w latach 1980 - 1981 był działaczem NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych w Ciechanowie. Pełnił także funkcję przewodniczącego Gminnego Komitetu NSZZ „Solidarność” RI w Strzegowie. Był również łącznikiem pomiędzy Ogólnokrajowym Komitetem Założycielskim a Wojewódzkim Komitetem Założycielskim NSZZ „S” RI w Ciechanowie. Brał czynny udział w rejestracji NSZZ „Solidarność Wiejska” w Sądzie Najwyższym w Warszawie 10 lutego 1981 r. Po wprowadzeniu stanu wojennego pełnił funkcję krajowego łącznika podziemia „Solidarność Wiejska”. 12 maja 1983 r. był sygnatariuszem petycji skierowanej do władz centralnych o uwolnienie uwięzionych za przekonania polityczne. Był jednym z organizatorów powołania Wojewódzkiej Rady Rolników „Solidarność” (2 października 1988 r.) i aktywnie zaangażował się w jej działalność.
Iwona Łazowa
