Trwa miesiąc profilaktyki raka piersi. Mammobusy nadjeżdżają!

Rak piersi to najczęstszy nowotwór złośliwy kobiet. Rak piersi jest nowotworem złośliwym wywodzącym się z nabłonka przewodów lub zrazików gruczołu sutkowego. Może występować zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, choć u kobiet jest on nieporównywalnie częstszy. Nieleczony rak piersi nieuchronnie prowadzi do zgonu. W zależności od cech biologicznych jego tempo wzrostu może być powolne lub szybkie. Rak może stopniowo prowadzić do owrzodzeń skóry, zniszczenia gruczołu sutkowego oraz struktur sąsiednich (np. ściany klatki piersiowej). W przypadku wystąpienia zakażenia lub masywnego krwawienia może dojść do przyspieszonej śmierci pacjentki. Nieleczony rak piersi, jeśli nie doprowadzi do zgonu, np. z powodu krwawienia lub zakażenia, prowadzi do powstania przerzutów.

W 2020 r. zarejestrowano w Polsce 17 511 nowych zachorowań (współczynnik zachorowalności 50,0/100 000) na raka piersi u kobiet, a 6956 chorych zmarło z powodu tego nowotworu (współczynnik umieralności 14,7/100 000). Rak piersi sporadycznie występuje również u mężczyzn (około 150 zachorowań rocznie).
Zachorowalność na raka piersi w Polsce powoli się zwiększa, a umieralność utrzymuje się na stałym poziomie.

Do czynników większego ryzyka zachorowania należą:
1. wiek – wzrost zachorowalności po 35. rż., szczyt w grupie wiekowej 50–70 lat
2. czynniki genetyczne
- występowanie raka piersi w rodzinie (dotyczy około 10% chorych), szczególnie u krewnych 1. stopnia (u 1 krewnej – wzrost ryzyka 1,8 razy, u 2 krewnych około 2,9 razy). Ryzyko wzrasta jeszcze bardziej, jeśli zachorowania u krewnych wystąpiły przed 35. rż.
- rak piersi uwarunkowany genetycznie (5–10% wszystkich zachorowań) – może współwystępować także inny nowotwór: rak jajnika, trzonu macicy, gruczołu krokowego lub raka jelita grubego. Za przyczynę uznaje się patogenne mutacje genów (przede wszystkim BRCA1 i BRCA2, rzadziej inne). U nosicielek patogennych mutacji BRCA ryzyko zachorowania na raka piersi w ciągu całego życia sięga 50–85%. Istnieje kilka zespołów dziedzicznych, w których występuje rak piersi (np. Li i Fraumeniego, Lyncha II, Cowden, Peutza i Jeghersa, ataksja-teleangiektazja, Klinefeltera)
3. czynniki hormonalne
- wczesna pierwsza miesiączka lub późna menopauza (powyżej 55. rż.), brak potomstwa lub późne macierzyństwo (powyżej 30. rż.)
- doustne środki antykoncepcyjne zawierające estrogeny, długotrwała hormonalna terapia zastępcza
4. otyłość (zwłaszcza u kobiet po menopauzie) i niedostateczna aktywność fizyczna
5. wcześniejsze rozpoznanie innych, niezłośliwych (łagodnych) chorób piersi, np. stwierdzenie zmian rozrostowych typu hiperplazji zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi, a rozrost wewnątrzprzewodowy z atypią uważa się za stan przedrakowy
6. wcześniejszy rak jednej piersi zwiększa istotnie ryzyko zachorowania na raka drugiej piersi
7. dieta – w niektórych badaniach wykazano zwiększenie ryzyka raka piersi u kobiet spożywających najwięcej tłuszczów zwierzęcych oraz pijących alkohol, natomiast działanie ochronne może mieć spożywanie ubogotłuszczowych produktów mlecznych oraz pokarmów zawierających wapń i witaminę D. Nie ma pewnych dowodów na ochronne działanie diety roślinnej (w tym produktów sojowych i innych zawierających fitoestrogeny).
8. spożywanie alkoholu w nadmiernych ilościach.

Statystyki dotyczące raka piersi są alarmujące. Blisko jedna czwarta nowotworów, jakie dotykają kobiety, to rak piersi. Trzeba działać, dlatego Narodowy Fundusz Zdrowia raz na dwa lata finansuje bezpłatną mammografię dla kobiet od 45 do 74 roku życia, które w ciągu ostatnich dwóch lat nie miały jej wykonywanej. Lista miejsc, gdzie można się zbadać, znajduje się na stronie NFZ: https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/programy-profilaktyczne/mammobusy/

Aby skorzystać z bezpłatnego badania, należy wcześniej się zarejestrować. Jest to możliwe m.in. pod numerem telefonu 58 767 34 44. Na miejscu trzeba mieć dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość.

- Cieszę się, że dzięki współpracy z NFZ możemy pomagać kobietom w profilaktyce raka piersi. Badania mammograficzne są bardzo ważne i polecam je wszystkim paniom. Warto poświęcić 5 minut raz na dwa lata, bo właśnie tyle to trwa. Przecież stawką jest zdrowie i życie - podkreśla Dorota Sepko, prezes Stowarzyszenia Moja Mammografia.

Badanie polega na wykonaniu czterech zdjęć rentgenowskich, po dwa dla każdej piersi. W trakcie pierś jest lekko uciskana przez mammograf. Dzięki uzyskanym w ten sposób obrazom lekarz jest w stanie ocenić stan i utkanie piersi oraz wykryć ewentualne zmiany. Podczas wizyty o komfort pacjentki dba technik elektroradiologii. W mammobusach dostępna jest poczekalnia i przebieralnia.

- Jak wskazuje zdecydowana większość naszych pacjentek, badanie jest bezbolesne. Tylko niektóre z nich odczuwają przez chwilę lekki dyskomfort – mówi Andrzej Stencel, prezes Geneva Trust sp. z o. o. - Zapisując się na mammografię, polecam rozważyć wizytę w mammobusie, gdzie dostępność miejsc i terminów jest bardzo duża. Co więcej, dysponujemy tu jednym z najnowocześniejszych i najdokładniejszych sprzętów, jaki jest dostępny na rynku. Rocznie nasi elektroradiolodzy wykonują ponad 210 tysięcy takich badań. W najbliższym czasie będą m.in.:

23.10.2024 Strzegowo - przy Ośrodku Kultury, ul, Wyzwolenia 4
24.10.2024 Glinojeck - przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej ul. Bema 7
25.10.2024 Chorzele - przy Ośrodku Upowszechniania Kultury, ul. Ogrodowa 7
23.10.2024 Stupsk - przy Urzędzie Gminy ul.Sienkiewicza 10
24.10.2024 Ciechanów - przy Banku Żywności ul. Śmiecińska 9
21.10.2024 Szydłowo - przy Urzędzie Gminy ul. Mazowiecka 61
23.10.2024 Ojrzeń - na Parkingu przy Urzędzie Gminy (za sklepikiem z pieczywem)
24.10.2024 Sońsk - przy Urzędzie Gminy ul.Ciechanowska 20